Hafif ticaride yerli payı Tofaş ile yeniden yükseliyor

Fiat Doblo üretiminin İspanya’ya kaymasıyla yüzde 17’lere kadar gerileyen hafif ticari araçlarda yerli payı, Stellantis modellerinin Bursa’daki Tofaş fabrikasında üretime başlamasıyla yeniden yükselişe geçti. ODMD verilerine göre Kasım 2025 itibarıyla iç pazarda hafif ticari araçların yerli payı yüzde 25,3 oldu. Kasım ayında hafif ticari satışları yüzde 6,3 artarak 28.189 adede ulaşırken, bu araçların 7.139 adedi yerli üretimden geldi. Hafif ticaride esas sıçramanın ise Fiat Doblo’yu da içeren K9 projesi ile 2026’nın üçüncü çeyreğinde başlayacak üretimle gerçekleşmesi bekleniyor.

Geçen hafta Türkiye’yi ziyaret eden Peugeot Global CEO’su Alain Favey, K0 projesi kapsamında Expert Van’ın ardından Aralık itibarıyla Expert Traveller üretimine de başlandığını açıkladı. Bursa’daki Tofaş tesislerini inceleyen Favey, fabrikanın Stellantis içindeki en ileri kalite standartlarına sahip olduğunu belirtti. Favey, “Bu uzmanlıktan gelecekte çok daha fazla yararlanacağız. Türkiye, Stellantis’in üretim ekosisteminde merkezlerden biri olacak” dedi. Tofaş CEO’su Cengiz Eroldu, Favey’in ziyaretine ilişkin sosyal medya paylaşımında ürettikleri Expert Van ve Traveller modellerinin yüksek ürün kalitesini birlikte değerlendirdiklerini vurguladı.

2022’de yüzde 41 olan ithal hafif ticari payı, Doblo’nun üretiminin taşınmasıyla yıllar içinde artarak 2025’te yüzde 82’nin üzerine çıkmıştı. Tofaş–Stellantis ortaklığı kapsamında K0 projesi kapsamında Stellantis markalı hafif ticari üretimi yeniden başlaması yerli payında yeniden artış sağladı. Tofaş ve Stellantis yönetimleri, bu yıl ayrıca Stellantis markaları için K9 modelinin hafif ticari ve Combi versiyonlarının çoklu enerji platformlarında üretimine yönelik stratejik anlaşma imzalamıştı. Rekabet Kurumu’nun onayının ardından gelen bu anlaşmayla 256 milyon Euro yatırım yapılacak. Demonte araçlar (CKD) dahil 150 bin adetlik yıllık kapasite hedefleniyor ve üretimin 2026’nın üçüncü çeyreğinde başlaması planlanıyor. Peugeot Partner, Citroen Berlingo, Opel Combo ve Fiat Doblo’yu kapsayan K9 modeli, çoklu enerji platformunda üretilecek. Yerli payında asıl sıçramanın da bu projeyle olması bekleniyor.

Türkiye, küresel büyümenin merkezinde

Orta Doğu ve Afrika’da yüzde 17 büyüyen markanın bölgedeki lokomotifi Türkiye oldu. Bu yıl Türkiye’de 75 bin adede yaklaşarak rekor kırdıklarını ifade eden Favey, Türkiye’nin hem satış hem üretimde stratejik konuma sahip olduğunu vurguladı. Peugeot Türkiye Marka Direktörü Gupse Kaplan, hafif ticari araçların markanın Türkiye stratejisinin merkezinde olduğunu belirtti. Gupse Kaplan, 2025 yılını 25 bin adedin üzerinde hafif ticari satışla kapatacaklarını, bunun marka tarihinde rekor olacağını söyledi. Peugeot Türkiye ilk 11 ayda 74.920 satışa ulaştı. Markanın yıl sonu hedefi 80 bin adet. Elektrikli araç satışları da yüzde 80 arttı. Türkiye, Peugeot’nun küresel satış sıralamasında Ocak–Kasım 2025’te 5’inci, kasım ayında ise 2’nci ülke oldu.

Bursalı tedarikçiler, 2026'da toparlanma bekliyor

ESRA ÖZARAFAT/BURSA

Türkiye otomotiv tedarik sanayisinde iki yıldır süren belirsizlik 2025’te de etkili oldu. EKONOMİ gazetesine konuşan Bursalı tedarikçiler, yeni modellerdeki gecikmeler üretim planlarını ve finansal dengeyi zorladığını belirterek, gelecek yıl için daha umutlu olduklarını belirtti. sektör temsilcileri, özetle şunları söyledi: “Sektörde büyük paya sahip üreticilerin yeni projelerinde yaşanan gecikmeler, tedarik sanayinin önemli bölümünü olumsuz etkiledi. Bazı modellerin sona ermesinin ardından birçok firma uzun süre tam kapasite çalışamadı. Üretim hacmindeki dalgalanmalar tedarikçilerin iş planlamasını doğrudan etkilerken, haftalık üretim adetlerindeki sert düşüşler sektörde öngörülebilirliği neredeyse ortadan kaldırdı. Bu belirsizliklerin etkisiyle 2023’te yaşanan üretim kayıplarının yansıması hâlâ sürüyor. Sektörde euro bazlı maliyet payları yüzde 18–20 seviyelerinden yüzde 35–40’lara yükselirken, işçilik maliyetlerinde de benzer artışlar yaşandı. 2026’dan itibaren toparlanma beklense de sektör temsilcileri, yeni modellerin devreye girişinin zaman alması nedeniyle temkinli. Tofaş’ın K9 projesinin 2026’nın son çeyreğinde devreye girmesi bekleniyor. Doblo üretiminin İspanya’dan Türkiye’ye taşınması için hazırlıklar sürerken, tedarikçiler bu projelerle birlikte üretim hacimlerinde kademeli artış öngörüyor. Son aylarda yaşanan hareketlilik toparlanma sinyali olarak yorumlanıyor. Ancak iki yılın finansal tahribatı sektör üzerinde hâlâ ağır. Yüksek faiz oranları ve krediye erişim zorluğu nedeniyle firmalar aldıkları her 100 birimlik kredinin yaklaşık 60 birimini faize ödemek zorunda kalıyor.

■ Cıtroën'in ikinci büyük pazarı Türkiye oldu

Bursa’daki Tofaş fabrikasında üretim yapan markalardan Citroën'in Global CEO Xavier Chardon da Yeni C5 Aircross lansmanı için geçen İstanbul’daydı. Haziran 2025’te göreve başlayan Chardon, Türkiye’nin Citroën için kritik önem taşıdığını belirterek, “Türkiye Citroën’in dünya çapındaki ikinci büyük pazarı. Kasım itibarıyla Fransa’nın ardından ikinci sıraya yükseldi. Hem büyüklüğü hem potansiyeli nedeniyle Türkiye’de olmak çok önemli” dedi. Türkiye’nin genç müşteri profiline dikkat çeken Chardon, “Genişletilmiş Avrupa içinde en genç müşteri kitlesi Türkiye’de. Bu durum iletişimden ürün stratejisine kadar yaklaşımımızı etkiliyor” diye konuştu.

Chardon, elektrikli araç tarafında Türkiye’yi stratejik konuma koyduklarını belirterek, “Elektrikli C3’te Fransa’dan sonra ikinci büyük pazar Türkiye. Gelecek ürünlerin klinik testlerine ilk kez Türkiye’yi davet edeceğiz” açıklamasını yaptı. Hafif ticari segmentte yerli üretimin önemine değinen Chardon, “Batarya elektrikli araçlarda çok ilginç fırsatlar var; Türkiye büyüyen bir pazar.” Citroën Türkiye Marka Direktörü Bora Duran, Türkiye’nin globaldeki konumunu özetleyerek, “Citroën tarihinde ilk kez yıl sonu itibarıyla dünya sıralamasında ikinci olduk. Ortadoğu-Afrika satışlarının yüzde 71’ini Türkiye oluşturuyor” dedi. Duran, 2026’da tamamen yenilenmiş ürün gamıyla devam edeceklerini belirterek, “2026’da 1.3 milyonluk pazarda 5.3 pazar payını korumayı ve C5 Aircross’ta 11 bin adet satmayı hedefliyoruz” diye konuştu

Aysel YÜCEL – EKONOMİM.COM

OTOPODYUM