Otomobil ve hafif ticari araç satışları ilk çeyrekte iyi bir performans sergiledi. Geçen yıla göre paralel giden satışlar, aylık bazda da bu sene yeni rekorlara imza atıyor. Eğer pazarın dinamikleri bu bazda giderse, yeni rekor olmasa da yine 1 milyon adetlik satış rakamına ulaşılabilir. Nisan ayında da yeni rekor geldi. 105 bin 352 adetle son 15 yılın en yüksek satış verisine imza atıldı.
İlk 4 ayda toplam pazar ise 381 bin 636 adete ulaştı. Veriler aslında her anlamda pazarlama ve satış tarafında iyi bir görünümü işaret ederken, asıl sorunun yerlilik tarafında büyüdüğü görüldü. Yerlilik oranı Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, son 10 yılın (10 yıldan fazla veri yer almıyor) en kötü seviyesinde. 105 bin 352 adetlik Nisan 2025 satışında ithal araç oranı yüzde 72,6 seviyesine çıkarken, yerlide bu oran yüzde 27,4 seviyesine geriledi.
'Made in Türkiye' logolu satışlar 10 yılın en düşüğünde
Fabrikaların kapasiteleri kullanamadığını söyleyen sanayiciler geçen sene yerlilik oranının yüzde 30’un altına neredeyse düştüğünü söyledi. Buna karşılık son 2 yıllık nisan verilerinde yerliliğin yüzde 30’un altına indi. Sadece nisan bazında baktığımızda ithal tarafta da son 10 yılın en yüksek oranı var. Yüzde 27,4’e inen yerli araç oranı karşısında ithallerin oranı yüzde 72,6 seviyesine kadar çıktı. Bu oran ne bulunursa alındığı pandemi döneminde bile gerçekleşmemişti. Tüketimin ağırlıklı olarak ithalata dönmesi ve düşen kredi talebi sanayicileri de zorladı. Nisan 2017’de pazarda toplamda 75 bin 988 adet toplam araç satışı gerçekleşti.
O dönemde yerli ile ithal arasındaki fark yüzde 30 seviyelerindeydi. Yüzde 65 seviyesinde olan ithal araç satışlarına karşın en azından yüzde 33,6’lık bir pay alınıyordu. Makas Nisan 2021 ve 2022’de neredeyse kapanmak üzereydi. 2022’de arada hemen hemen yüzde 10’luk bir fark kalmıştı. Toplam pazarın 60 binin üzerinde seyrettiği Nisan 2022’de yerli araç satışları yüzde 45,5 seviyesindeyken, ithal araçların payı da yüzde 54,4’lere kadar düşmüştü. Fakat bu tarihten sonra özellikle Fiat Doblo’nun üretim tarafında el değiştirmesi pazardaki yerlilik oranlarına da yansıdı.
Mayıs 2023’te sona eren Doblo üretimi sonrasında özellikle hafif ticari araç pazarında hem adetsel hem de yerlilik olarak gerilemeler kaydedildi. Sonrasında zaten fren deyim yerindeyse patladı. Yerlilik oranları nisan ayını baz alarak yavaş yavaş önce yüzde 37’ye sonra yüzde 30’un altına indi. İthal araçta da bu oran daha hızlı bir şekilde artışa geçerek yüzde 70 seviyesini zaten geçen yıl devirmişti.
Elektrikli araç satışlarında voltaj yüksek yerlilik sınırlı
Son dönemde dikkat çeken diğer bir grafik ise elektrikli araç satışları. Togg ile birlikte bu tarafta bir nebze de olsa yerlilik korunurken, ithal araçlar da bu tarafta oldukça güçlü. Nisan ayında pazarın gelişimine baktığımızda en fazla elektrikli araç satan markaların başında 3 bin 537 adetle Togg T10X geliyor. Onu bin 76 adetle MINI Countryman takip ediyor. Kia EV3 ise 927 adetlik satışa imza atmış. İlk 4 ayda T10X, Tesla Model Y ve Countryman geliyor. Elektrikli modeller toplam otomobil pazarından 43 bin 826 adetle yüzde 13,8’e yakın pay alıyor. Burada yerli üretim yapan Togg’un payı yüzde 24,09 kalan yüzde 76’lık pasta ise ithaller arasında dağılıyor.
Kurdaki artış alımları öne çekti pazar geçen yılı geçti
Pazara ilişkin değerlendirmelerde bulunan ODMD Başkanı Ali Haydar Bozkurt, “Toplam pazar nisan ayında geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 39 arttı. Ay içerisinde talebin seyrine göre nisan ayının 90- 95 bin aralığında bir noktada kapanacağı tahminleri vardı. Özellikle son haftada ciddi bir artış gözlemledik ve böylece nisan ayı satışları 105 bin adedin üzerine çıktı.
Euro kurundaki artış nedeniyle otomobil fiyatlarında bir yükseliş beklentisi oluştu. Bundan kaynaklı olarak tüketicilerin alımlarını ay içerisinde tamamlamak istedi. Bunun da etkisiyle otomotiv pazarı beklenenin üzerinde bir yere ulaştı. İlk dört aya baktığımızda ise geçen yıla göre yüzde 2,7’lik bir artış elde edilmiş oldu. Bu sektör açısından oldukça güzel. Mobilite bir ihtiyaç ve aslında Türkiye olarak nüfusa oranla bu rakamların çok daha üzerinde bir potansiyele sahibiz. Ancak otomobile ulaşmanın önünde birçok zorluk var. Tüm bunlara rağmen geçen yıla paralel bir pazar seyri elde edildiğini görüyoruz” dedi.
Toplam satışlarda nisan rekoru geldi
ODMD tarafından açıklanan verilere göre, 2025 Nisan ayında otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 39,0 artarak 85 bin 411 adet olurken, hafif ticari araç pazarı yüzde 37,8 artarak 19 bin 941 adet oldu. Otomobil ve hafif ticari araç pazarı 10 yıllık nisan ayı ortalama satışlara göre yüzde 55,8 arttı. Otomobil pazarı, 10 yıllık nisan ayı ortalama satışlara göre yüzde 61,8 artış gösterdi. Hafif ticari araç pazarı, 10 yıllık nisan ayı ortalama satışlara göre yüzde 34,6 arttı.
Nisan ayındaki 105 bin 352 adetlik satış son 15 yılın en iyi nisan ayı olarak kayıtlara geçti. Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2025 yılı Ocak-Nisan döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,7 oranında artarak 381 bin 636 adet olarak gerçekleşti. Otomobil satışları, 2025 yılı Ocak-Nisan döneminde geçen yıla göre yüzde 4,9 oranında artarak 309 bin 204 adet, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 5,4 azalarak 72 bin 432 adet oldu.
Kaynak: DÜNYA
OTOPODYUM