Türkiye’de yenilenebilir enerjiye yönelik ilgi artmaya devam ediyor. Özellikle güneşten elektrik üretimi yatırımları giderek tabana yayılıyor. Ayrıca ekipman üretimi için tesis kuran yerli firma sayısı da çoğalıyor. Güneş panelinde üretim kapasitesi Türkiye pazarının kat be kat üzerinde. Yani yatırımcılar küresel pazara yönelik bir yaklaşımla tesis kuruyor. Bu arada kendisi üretim tesisi kurmayıp, belirlediği standartlarda panel ürettirip kendi markası ile ihracat yapan bir oyuncu da pazarda giderek daha çok adından söz ettirmeye aday. Zorlu Enerji bünyesindeki ZES Solar Yurt Dışı Yatırımlar Direktörü Evren Evcit sorularımızı cevapladı.
ZES Solar Türkiye solar sektörünün neresinde?
Bir güneş santralindeki en büyük ekipmanlar güneş panelleri ve invertörler. Biz de bu iki ekipmanın satış ve dağıtımını yapıyoruz. Aynı zamanda satış sonrası hizmetlerini veriyoruz. Dolayısıyla hem yatırımcıya, hem kurulumcuya, hem de sektördeki tüm paydaşlar için sektörün tam merkezindeyiz.
Peki şu anda nelere yoğunlaşmış durumdasınız?
Ülkemizde son dönemde kendi elektriğini üretmek isteyen sanayiciler çatı projelerine yoğunlaştı. Önümüzdeki sene biraz daha talebin yoğunlaşacağını düşünüyorum. Sanayicinin talebi ile kurumsal taraf olgun bir pazar haline gelerek oturdu. Biz de ağırlıklı B2B çalışan bir şirketiz, böyle de yolumuza devam etmeyi planlıyoruz.
Önceliğimiz pazardaki ana panel ve invertör talebini karşılamak. Büyük tesisler başta olmak üzere yoğunlaştığımız bazı sektörlerde başarılı ilerliyoruz.
Geçen yıl kaç MW’lık panel sattınız, bu yıl ne hedefliyorsunuz?
2022 yılında yaklaşık 600 MW’lık bir ürün satışı gerçekleştirdik. Satışların yarısını kendi markamız ZES oluşturdu. 2023’te bu 600 MW’ı 1000 MW’a (1 GW) çıkartma hedefimiz var. Bu miktara ilişkin bütün sözleşmelerimizi de tamamlamış bulunuyoruz.
İthal-yerli dengesi bu yıl nasıl olur?
Yerli-ithal dengesinde ithal tarafını biraz daha küçültüyoruz. Kabaca 250 MW’larda tutacağız. Ama yerli tarafl arda 750 hatta 800 MW’larda bir kapasitemiz oluşacak. Burada belki en hazırlıklı olan firma biziz. Çünkü biz OEM mantığıyla çalışıyoruz ve Türkiye’de bizim kalitemizde üretim yapma kapasitesi olan tesislerin tümü bizim aslında potansiyel üreticimizdir.
Satışlarda ithal ürün payını neden düşürmek istiyorsunuz?
Yerli ekipmanların tercih edilme oranı daha da arttı. Bu da çok doğal. Çünkü yerli ekipman teşviklerimiz var. Yatırımın belli bir oranını kurumlar vergisinden düşme gibi bir avantajımız var. Dolayısıyla yerlinin cazibesi, avantajı daha yüksek, biz de buna uygun bir şekilde yerli ekipman üretimi kapasitemizi artırdık.
Yerli-ithal kalite karşılaştırması?
Yerli üretimdeki kalite ve tedarik sürelerinin belli bir seviyeye geldiğini düşünüyoruz. Kendi markamızı da bunun üstüne koyarak, aynı kalitede, hatta daha iyi kalitede ürünü o yerli teşvik avantajlarıyla yatırımcıya sunmayı hedefl edik.
Panel dışında yerli ürettirmeyi düşündüğünüz komponent yok mu?
Bu konu uzun vadede planlarımız arasında olmakla birlikte henüz netleşen bir yatırım yok.
İnvertör tarafında bir planlama süreci var. Elbette millileştirebildiğimiz ve ihracatını yapabildiğimiz her ürünü Türkiye’de üretmeye çok istekli oluruz.
ZES’in ortaklık ilişkilerine dair bilgi verir misiniz?
ZES markası altında iki tane ana branşımız var. Biri elektrikli şarj istasyonu ağımız diğeri de solar birimimiz. Şarj ve elektrikli araç tarafına yabancı bir ortak aldık. Şirket, belli bir oranda ortağı oldu. Bu sayede yabancı sermayemizi güçlendirmeyi ve yatırımlarımızı genişletmeyi amaçladık. Elektrikli araç şarj istasyonu alanındaki işlerimizi büyütme hedefimiz var. Solar tarafının da dahil olduğu enerji verimliliği yatırımları tarafında bir gelişme olursa memnuniyetle paylaşırız.
Mehmet KARA – EKONOMİ.COM
LOJİPORT